Aynı tarihsel zamanda ve aralıklarda doğan, ekonomik ve sosyal hareketlerden oluşmuş zaman aralıklarına ya da belli bir sosyal gruba mensup olanlar için yapılan tanımlamalara kuşak denilmektedir. Kuşaklar yetişme tarzları ve içerisinde bulundukları ortam değişikliklerinden kaynaklanan farklılıklara sahiptirler. Bu farklılıklar; kuşaklar arasında hem karakter, hem çalışma yaşamları hem de sosyal hayatlarında önemli ayrışmalar olduğunu ortaya koymaktadır.
Bugünün işgücü beş kuşağın bireylerinden oluşmaktadır:
• Sessiz Kuşak,
• Bebek Patlaması (Baby Boomers),
• X Kuşağı,
• Y kuşağı (Gen Me, Gen Y, Milenyum, nGen ve iGen)
• Z Kuşağı.
Şu anda aktif olarak çalışan işgücünü oluşturan temel kuşaklar X ve Y kuşakları olduklarından, son dönemde yapılan araştırmalar bu kuşakların özelliklerini belirlemek, beraber çalışabilme ile ilgili formasyonların belirlenmesi üzerine yoğunlaşmaktadır.
Bu kuşakların temel özelliklerine bakarsak;
X kuşağı, 1965-1979 arası doğanlardır. Bu kuşak kurallara uyumlu, aidiyet duygusu güçlü, otoriteye saygılı, sadık, çalışkanlığa önem veren bir kuşak olarak tanımlanmaktadır. İş yaşamlarında çalışma saatlerine uyumludur, iş motivasyonları yüksektir. Belirli çalışma süresinden sonra kademe atlayabileceklerine inanırlar ve sabırlıdırlar. Daha çok yaşamak için çalışırlar. Ayrıca, bu nesil, bir takım icatlara, buluşlara şahitlik etmiştir. Dünyaya gözlerini merdaneli çamaşır makinesi, transistörlü radyo, kaset çalar ve pikapla açan X nesli sakinleri pek çok dönüşüm yaşamıştır. Özellikle, teknoloji açısından düşünüldüğünde, bilgisayar sistemlerinin dönüşümü ve buna bağlı değişen iş yapış şekillerine adapte olmaya çalışmışlardır.
Bu kuşağın işyerindeki temel özelliklerinden biri ise hemen tamamının kendisine özel gizli bir ajandasının olmasıdır.
Y kuşağı, 1980-1999 arası doğanlardır. Kuşaklar arası farklılığın en çok hissedildiği nesil özelliği taşırlar. Çünkü bu kuşak bağımsız olmayı seviyor, özgürlüklerine düşkün ve iş yaşamlarında da farklı. Belirlenen mesai saatleri arasında çalışmayı sevmiyorlar. Bu yüzden, iş saatinden ziyade işe odaklanmaları gerekiyor. Bu durumda onları işin bir parçası haline getirmek önemlidir. Bu kuşağın önemli özelliklerinden biri çok hızlı iş değiştirmeleridir. Bu yüzden örgütsel bağlılıklarının az olduğu söylenebilir. Bu kuşağın ayırt edici özelliklerinden biri ise çok hızlı yükselmeyi istemeleridir. Özellikle X kuşağı ile iş yerinde bu konuda ciddi problemler yaşamaktadırlar. Bu kuşağın bir diğer özelliği ise bireycilikleri; yani kendi amaçlarını çalıştıkları işyerinin amaçlarından daha önemli görmeleridir.
Bu kuşağın diğer özellikleri şöyle sıralanabilir;
– İnternet ve çok kanallı televizyon ile birlikte büyüdüler.
– İnternet olmasaydı kişisel yaşam tarzlarının dramatik ölçüde değişeceğini düşünüyorlar.
– Mobil ya da yüz yüze görüşme haricinde sanal görüşmeyi de tercih edebiliyorlar.
– Rahat düzeyi yüksek, korunaklı, güvenli ortamlarda doğup yetiştikleri için ailelerine bağımlılar.
– Bağımsız olmayı seviyorlar, özgürlüklerine düşkünler.
– Otoriteyi sevmiyorlar.
– Kendilerine kurallar koyulmasından hoşlanmazlar.
– İş yaşamlarında kurallara ve mesai saatlerine göre çalışmayı sevmiyorlar.
– Yokluk bilgileri yok.
– Sıkılgan, sabırsız ve bir olumsuzlukta çabuk pes ediyorlar,
– Bireysel yaklaşım ağırlıklı karar mekanizmasına sahipler
– Kendine güven duyguları yüksek
– Sadakat duyguları zayıf, çok fazla iş değiştirebiliyorlar.
– Bireysel hedeflerini şirket hedeflerinden önde tutuyorlar.
– Farklı görüştekileri acımasızca eleştirebilirler.
– Sosyal medyayı etkin kullanırlar ve görüşlerini rahatlıkla dile getirmekten çekinmezler.
– İşyerinde sosyal ağlara bağlı kalmak onlar için çok önemli.
– Kariyer ve gelişimleri için her türlü talepte bulunmaktan çekinmiyorlar.
İş hayatında artık sık sık karşılaşmaya başladığımız işyeri içi problemlerin büyük çoğunluğu, X ve Y kuşağının özelliklerinden ve önceliklerinden kaynaklanıyor. Dolayısıyla, X kuşağı olarak bizlerin çok hızlı bir şekilde şu gerçekleri kabul etmemiz gerekiyor;
– Y kuşağı bir gerçek ve bu günkü işgücünün %40’ını oluşturuyorlar,
– Y kuşağını her ne kadar eleştirirsek eleştirelim, değişmeyecekler,
– Değişmesi gerekenler Y kuşağı değil, X kuşağı.
Eminim sizler de işyerlerinizde bir şekilde X ve Y kuşağı arasındaki kuşak çatışmalarına şahit oluyorsunuz. Tekrar altını çizmek istiyorum; “Değişmesi gerekenler Y kuşağı değil, X kuşağıdır.”
