Geçen sene ODTÜ’nün çeşitli televizyon kanallarına reklam vermesinden sonra bir tartışma ortaya çıkmış ama bu tartışma net bir şekilde tamamlanmamıştı; “Üniversiteler televizyonlara reklam verebilir mi?”…
103 devlet, 62 vakıf üniversitesi ve 7 vakıf meslek yüksekokulunun bulunduğu ülkemizde 2 milyonda fazla aday, beş farklı LYS sınavına girmek için başvuruda bulundu ve istedikleri üniversitelere girmek için yarıştı. Sonuçların açıklanacağı önümüzdeki haftalarda yine her yerde üniversite ve meslek yüksekokullarının tanıtımlarını göreceğiz.
Peki bu üniversiteler televizyonlara reklam verebilecekler mi? Zaten şu anda özellikle vakıf üniversiteleri çeşitli televizyon kanalarında yayınlanan eğitim programlarına katılıyorlar ve tanıtımlarını yapıyorlar. ODTÜ dışında henüz hiçbir üniversite, bu programlar dışında, belirlenmiş reklam kuşaklarında bir girişimde bulunmadı. Konu ile ilgili mevzuat (kanun ve yönetmelikler) tarandığında ortaya ilginç uygulamalar çıkıyor;
Üniversite ve meslek yüksekokullarının bağlı olduğu Yükseköğretim Kanunu (Kanun Numarası: 2547) içerisinde ise yükseköğretim kurumlarının reklam yapamayacağına dair herhangi bir hüküm yok.
Türkiye Radyo Ve Televizyon Kanunu (Kanun Numarası: 2954) içerisinde eğitim kurumlarının reklam yapamayacağı konusunda bir madde yok. Fakat aynı kurumun reklam yönetmeliğinde yani Türkiye Radyo Televizyon Kurumu Reklâm Yönetmeliği (Resmi Gazete Tarihi: 26/08/2009, Resmi Gazete Sayısı: 27331) 5g maddesine göre, “Özel eğitim ve öğretim kurumlarının yaptıkları eğitim ve öğretimle ilgili olarak bu kurumların adını, adresini, ücretini, konusunu, programını, kurs ve öğretim devrelerini belirten reklâmlar yalnız radyo yayınlarında yer alabilir. Televizyon da ise kurum adı verilmeden kitap, dergi ve basılı yayınlarının reklâmları yapılabilir.” Deniliyor, yani TRT Reklam yönetmeliğine göre özel eğitim ve öğretim kurumlarının televizyona reklam vermesi mümkün değil. Fakat burada da, üniversitelerin özel eğitim ve öğretim kurumu olup olmadıkları açıkça belirtilmemiş.
Açık bir biçimde özel öğretim kurumlarına reklam yasağı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun (Kanun Numarası: 5580) 11.maddesinde bulunuyor, şöyle ki; “Kurumlar, ancak amaçlarına uygun tanıtıcı mahiyette reklâm ve ilân verebilirler. Bu kurumlar reklâm ve ilânlarında gerçeğe aykırı beyanlarda bulunamazlar ve televizyonda reklâm ve ilân yapamazlar.” deniliyor ama aynı kanunun 2.maddesinde geçen kurum tanımında üniversite ve meslek yüksekokullarına yer verilmemiş.
Dolayısıyla, üniversite ve meslek yüksekokullarının televizyonlarda reklam vermesini engelleyen bir kanun veya yönetmelikten bahsetmek mümkün değil. Önümüzdeki günlerde bol bol televizyon reklamı görürseniz şaşırmayın…
(Bu makalem, 14 Temmuz2012 tarihinde DÜNYA gazetesinde yayınlanmıştır.
http://www.dunya.com/universiteler-televizyonlara-reklam-verebilir-mi-159729h.htm)
